รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (นายสุวิทย์ เมษินทรีย์) กล่าวถึงภารกิจสําคัญของ อว. คือ สร้างคน สร้างความรู้ และสร้างนวัตกรรม ซึ่งต้องมี การขับเคลื่อนการปฏิรูป (Transform) และออกแบบระบบ (System) ใหม่ เพื่อที่จะดําเนินภารกิจให้สําเร็จ โดยนําปัญหาที่สําคัญในอดีตมาแก้ไข และต้องดําเนินการอย่างบูรณาการ อาทิ การทําวิจัยในอดีตที่เป็นแบบ ต่างคนต่างทํา ไม่เกิดผลกระทบในวงกว้าง จะต้องปรับเปลี่ยนมาดําเนินการแบบบูรณาการ และตอบโจทย์ เรื่องสําคัญ

หลักการสําคัญของการ Transform คือ 1) การบริหารจัดการแบบ Platform Management 2) ระบบงบประมาณแบบ Block Grant และ Multi-year 3) Stock and Flow ของ Talent และ 4) คิดให้อยู่บน Global Context

การพัฒนากําลังคน (Manpower) และการสร้างพลังของความรู้ (Brain Power) เป็นเรื่องที่ต้องให้ความสําคัญมาก โดยการพัฒนากําลังคน (Manpower) ต้องให้ความสําคัญเกี่ยวกับ การพัฒนาความรู้และทักษะสําหรับบุคลากรวัยทํางาน (Re-skill/Up-skill) ให้เกิดการเรียนรู้ตลอดชีวิต และ การสร้างพลังของความรู้ (Brain Power) เป็นสิ่งที่จะทําให้ประเทศเปลี่ยนแปลง โดยเปลี่ยนจากความรู้ไปสู่ การสร้างนวัตกรรม ซึ่งมี 4 องค์ประกอบที่ต้องดําเนินการ คือ 1) ดึงดูดคนเก่ง (Pull Talent) เพื่อตอบโจทย์ 4 Platform 2) สร้าง Post- graduate และ Post-doc 3) ดึงดูดคนไทยระดับโลกให้กลับมาช่วยพัฒนา ประเทศ และ 4) ดึงดูดคนเก่งระดับโลกมาทํางานในประเทศไทย

การเปลี่ยนแปลงระบบ อววน. (Reinventing) ต้องให้ความสําคัญต่อการดําเนินงานใน 3 เรื่อง ประกอบด้วย

1) ปลดล็อกระบบมหาวิทยาลัยและพัฒนาคุณภาพมหาวิทยาลัย
2) การแบ่งมหาวิทยาลัยเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ (1) กลุ่ม Global Research University (2) กลุ่มที่ตอบโจทย์อุตสาหกรรม และ (3) กลุ่มที่ตอบโจทย์ การพัฒนาเชิงพื้นที่และชุมชน ซึ่งแต่ละกลุ่มจะต้องสร้างคนที่ต่างกัน เช่น มหาวิทยาลัยที่ตอบโจทย์การพัฒนาเชิงพื้นที่อาจเน้นการสร้างกําลังคนระดับปริญญาตรีไม่ไดเ้น้นที่ระดับปริญญาโทและเอก
3) สัดส่วนงบประมาณ Flagship ในปีต่อ ๆ ไปจะต้องเพิ่มขึ้น โดยต้องมีระบบการบริหารจัดการโปรแกรม (Platform’s Program Management) ที่มี ประสิทธิภาพ มีการจัดลําดับความสําคัญ (Prioritize) และมุ่งเป้า (Focus) สิ่งที่ จะต้องดําเนินการ ซึ่งต้องไปออกแบบเชิงระบบ (System Design)

ข้อคิดเห็นของที่ประชุม

– การจัดสรรงบประมาณผ่านหน่วยงานบริหารจัดการโปรแกรม ควรจัดสรร ตามเป้าหมายและผลสัมฤทธิ์ที่สําคัญ (Objectives and Key Results: OKR)

– จากการแบ่งมหาวิทยาลัยออกเป็น 3 กลุ่มนั้นควรให้มหาวิทยาลัยดําเนิน ภารกิจได้มากกว่า 1 ภารกิจ ไม่จําเป็นต้องทําได้แค่ภารกิจเดียว แต่ควรมีการระบุให้ชัดเจนว่าจะให้น้ําหนักกับแต่ละภารกิจมากน้อยแตกต่างกัน ซึ่งจะเชื่อมโยงไปสู่การจัดสรรงบประมาณในแต่ละภารกิจที่มีสัดส่วน แตกต่างกันด้วย

– ควรพิจารณาเรื่องการบริหารจัดการภาพรวมของงานแบบ Portfolio Management ทั้งในเรื่องงานวิจัยและนวัตกรรม และในเรื่องการผลิตกําลังคน ในภาพรวมของงานจะมีงาน ในแต่ละส่วน เช่น ระหว่าง Frontier/ Technological Innovation/ Area-based & Inclusiveness หรือ ระหว่าง Top-down และ Bottom-up หรือ ระหว่าง Demand-driven และ Supply push จะวางน้ําหนัก ของงานแต่ละมิติอย่างไรให้เหมาะสมต่อไป

– เมื่อพิจารณาจัดPortfolio ของงานได้อย่างชัดเจนแล้วก็จะสามารถกําหนดวิธีการจัดสรรทรัพยากรไปยังหน่วยงานผู้ดําเนินการ เช่น หากเป็นส่วนที่เป็น Demand-driven จากภาคอุตสาหกรรมอาจควรใช้กลไก Fund Matching ระหว่างภาครัฐและภาคเอกชน เพื่อให้มั่นใจว่าเป็น Demand ที่แท้จริง เช่น การจัดสรรงบประมาณวิจัยและนวัตกรรมไปให้มหาวิทยาลัยกลุ่มที่ตอบโจทย์ ภาคอุตสาหกรรม โดยต้องมีงบประมาณจากภาคอุตสาหกรรมมาร่วมสนับสนุนด้วย ซึ่งจะทําให้ได้งานวิจัย ที่เป็น Demand Side มากขึ้น

– การผลิตและพัฒนาบุคลากรควรมุ่งเน้นไปที่การสร้างความร่วมมือ (Collaborative) ระหว่างมหาวิทยาลัยและภาคอุตสาหกรรมให้มากขึ้น โดยภาคอุตสาหกรรมต้องสามารถ เข้าถึงมหาวิทยาลัยเพื่อที่จะแจ้งความต้องการและร่วมกันพัฒนาการเรียนการสอนได้ ซึ่งควรจัดให้มีศูนย์กลาง ในการติดต่อประสานงานแบบครบวงจร (Single Point Contact) เพื่อให้เกิดการผลิตและพัฒนากําลังคน ตามความต้องการของภาคอุตสาหกรรม (Demand-driven)

– ในขณะเดียวกันควรพิจารณาถึงการพัฒนากําลังคนเพื่ออนาคตใหม่ ๆ ของประเทศ ที่อาจเปลี่ยนไปจากปัจจุบัน ซึ่งอาจเป็นคนละส่วนกับความต้องการกําลังคนแบบ Demand-driven ที่อาจ สะท้อนเฉพาะความต้องการจากอุตสาหกรรมในปัจจุบันเท่านั้น การคิดถึงการพัฒนากําลังคนแบบ Supply เพื่อสร้าง Demand ใหม่ (Revisioning Supply) เพื่อการตอบสนองต่อการสร้างอนาคตใหม่ อุตสาหกรรมใหม่ จึงอาจเป็นเรื่องที่ควรพิจารณาเป็นส่วนหนึ่งของการผลิตและพัฒนากําลังคน

-ควรจัดทําแผนที่นําทาง(ExecutionRoadmap)เพื่อให้มทีิศทางการดําเนินงาน ที่ชัดเจนและเร่งให้มีการปฏิบัติเพื่อให้เกิดผล
อย่างเป็นรูปธรรม

– การจัดทําระบบงบประมาณจะต้องคงหลักการสําคัญที่เป็นจุดเริ่มต้น ของการปฏิรูป (Reform Spirit) ซึ่งหมายถึง การจัดทํางบประมาณแบบต่อเนื่อง (Block Grant/Multi-year) ได้สําเร็จ จะต้องมีระเบียบการใช้เงินของกองทุนที่มีประสิทธิภาพและมีธรรมาภิบาล

– ควรมีระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology: IT) เพื่อสนับสนุนการดําเนินงานของหน่วยงานให้ทุน โดยจัดทําเป็นระบบเดียวของประเทศ เพื่อให้สามารถบริหาร งานวิจัยและนวัตกรรม รวมถึงการติดตามประเมินผลได้อย่างมีประสิทธิภาพ

– ควรมีช่องทางการสื่อสารเกี่ยวกับระบบการขอทุนวิจัยและนวัตกรรมที่ให้ข้อมูลถูกต้อง เพื่อให้เกิดความชัดเจนและเข้าใจตรงกันในวงกว้าง ไม่ให้เกิดความสับสนแก่หน่วยงานในระบบวิจัย และนวัตกรรม

– ควรระบุอุตสาหกรรมเป้าหมาย(KeySectors)ให้ชัดเจนว่าอุตสาหกรรม เป้าหมายในการขับเคลื่อนประเทศคืออะไร ซึ่งอาจจะเลือกอุตสาหกรรมหรือภาคส่วนที่สําคัญจริง ๆ ซึ่งอาจ เริ่มจากเพียงไม่กี่อุตสาหกรรม เช่น การมุ่งอุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับ BCG Model (Bio-Circular-Green)และนํากลไกการสนับสนุนระบบ อววน. เดิมมาพัฒนาและปรับปรุงให้ดีขึ้น ไม่จําเป็นต้องสร้างกลไกใหม่ ทั้งหมด

– ควรมีการศึกษาในเชิงลึกของอุตสาหกรรมเป้าหมายที่เลือกแล้ว (System Research) เพื่อให้เข้าใจอุตสาหกรรมนั้น จนสามารถจัดลําดับความสําคัญของเรื่องย่อย (Priority Area) ภายใน Sector ที่เลือกมาแล้วให้ชัดเจน ว่าเรื่องใดสําคัญมาก เรื่องใดสําคัญน้อยกว่า ทั้งนี้เพื่อให้สามารถทุ่มเท งบประมาณสนับสนุนการวิจัย สร้างนวัตกรรมและสร้างความเข้มแข็งของประเทศในเรื่องนั้น ๆ ได้อย่างมี ทิศทาง เกิดประสิทธิผล

– ควรออกแบบระบบนิเวศ(Ecosystem)ที่ส่งเสริมและสนับสนุนการวิจัยและ นวัตกรรมอย่างเป็นระบบตลอดห่วงโซ่ (Value Chain) เพื่อตอบโจทย์ที่ท้าทายของประเทศ

– กลไกที่จะใช้ในการบริหารงบประมาณ ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 ต้องเริ่มมีความชัดเจน เพื่อให้มีทิศทางในการวางระบบไปสู่การของบประมาณที่ตอบโจทย์ 4 platform อย่างเต็มรูปแบบภายในปี พ.ศ. 2565 โดยงบประมาณจะต้องนําไปใช้ในเรื่องสําคัญที่สามารถตอบโจทย์ใหญ่ของประเทศได้ และเกิดผลสัมฤทธิ์ได้ภายใน 3 – 5 ปี อาทิ แก้ปัญหาเรื่องที่เป็นปัญหาคอขวด (Bottleneck) ซึ่งจะทําให้ง่ายต่อการของบประมาณ

– ควรให้มหาวิทยาลัยเข้ามามีส่วนร่วมในการกําหนดเป้าหมายและผลสัมฤทธิ์ ที่สําคัญ (Objectives and Key Results: OKR) เพื่อที่จะรับรู้และมีส่วนร่วมตั้งแต่แรก เพื่อนําไปสู่การปฏิบัติ อย่างเป็นรูปธรรม

มติที่ประชุม รับทราบ และขอให้ฝ่ายเลขานุการฯ พิจารณานําข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะ ของที่ประชุม ไปดําเนินการต่อไป

ระเบียบวาระที่ 3 เรื่องอื่นๆ (ถ้ามี)

ประธานฯ ได้กําหนดให้มีการประชุมคณะกรรมการฯ เดือนละ 1 ครั้ง โดยกําหนด เป็นวันจันทร์สัปดาห์แรกของเดือน จัดประชุมที่ สอวช. ชั้น 14 อาคารจัตุรัสจามจุรี และแจ้งให้ที่ประชุมทราบว่า อาจมีการแต่งตั้งคณะทํางานหรือคณะอนุกรรมการภายใต้คณะกรรมการฯ เพื่อให้มีการขับเคลื่อน การดําเนินงานได้อย่างต่อเนื่องและเป็นรูปธรรมต่อไป

มติที่ประชุม รับทราบ